Kinh tế Nga ngấm đòn trừng phạt

Nguồn thu lớn từ dầu khí dường như không thể giúp Nga bù đắp những tổn thất mà các lệnh trừng phạt của phương Tây gây ra với nền kinh tế.

Sau khi phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine hồi tháng 2, nền kinh tế Nga hứng chịu loạt lệnh trừng phạt quốc tế chưa từng có trong lịch sử. Phương Tây đã đóng băng gần một nửa dự trữ ngoại hối của Moskva, loại Nga khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT, cấm tàu và máy bay Nga, hạn chế xuất khẩu một số công nghệ tiên tiến, áp lệnh cấm vận đối với dầu và than Nga.

Trong những tháng qua, nền kinh tế Nga có vẻ chống đỡ khá tốt các biện pháp trừng phạt nhờ nguồn doanh thu lớn từ dầu khí. Tuy nhiên, những số liệu mới nhất cho thấy nền kinh tế Nga đã dần thấm đòn trừng phạt.

Dữ liệu sơ bộ được Cơ quan Thống kê Quốc gia Nga (Rosstat) công bố ngày 16/11 cho thấy GDP nước này trong quý III giảm 4%, sau khi ghi nhận mức giảm 4,1% trong quý II. Với hai quý GDP giảm liên tiếp, kinh tế Nga đã bước vào suy thoái kỹ thuật. Lần gần nhất Nga trải qua tình trạng này là vào cuối năm 2020 và đầu năm 2021 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Thương mại bán sỉ và bán lẻ Nga trong quý III giảm lần lượt 22,6% và 9,1%, trong khi tỷ lệ thất nghiệp ở Nga trong tháng 9 là 3,9%.

Nền kinh tế Nga đã phát triển tốt vào đầu năm nay với GDP tăng 3,5%, nhưng các lệnh hạn chế xuất nhập khẩu, thiếu hụt lao động và nguồn cung phụ tùng do biện pháp cấm vận của phương Tây đã gây căng thẳng cho nhiều doanh nghiệp Nga.

Từ tháng 3 tới tháng 8, sản xuất ôtô của Nga giảm 90%, lĩnh vực sản xuất máy bay chứng kiến tình cảnh tương tự, khi Nga khó tiếp cận với chip điện tử, chất bán dẫn phương Tây vì lệnh hạn chế nhập khẩu.

Theo ước tính của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), nhập khẩu của Nga trong năm 2022 giảm 25,4% so với năm 2021, trong khi xuất khẩu giảm 17,2%. Trong khi đó, Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính nhập khẩu của Nga giảm 35,2% và xuất khẩu giảm 30,9% so với năm 2021.

Lạm phát của Nga trong năm 2022 được WB dự đoán ở mức 22%, trong khi ước tính của IMF và Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) lần lượt là 21,3% và 13,9%.