BỆNH HÌNH THỨC VÀ CÂU CHUYỆN… TƯỢNG ĐÀI

Khắc Thái

Có một thời gian sau CM tháng Mười, nước Nga bỗng trở thành một công trường xây dựng các tượng đài để làm đẹp cho chế độ. Một hôm, nữ diễn viên ballet Nga nổi tiếng thế giới Anna Pavlovna Pavlova (1881-1931) đi qua một công viên thấy công nhân đang hì hục đào đắp ngổn ngang trong một khu đất rất đẹp liền tiến tới, hỏi:

– Thưa, các ông đang làm gì cái công viên tuyệt vời này vậy?

– Chúng tôi đang dựng tượng đài một người nổi tiếng, nghe nói chi phí gần nửa triệu rup nhưng sẽ là…

– Người đó là ai vậy?

– Vũ công huyền thoại Pavlova!

– Trời ạ! Pavlova chính là tôi đây! Trong khi tôi đăng oằn lưng lao động để kiếm mấy đồng rup nhưng vẫn không nuôi nổi bản thân, các ông lại bỏ ra nửa triệu rúp để xây tượng đài tôi làm cái quái gì vậy?

– Chúng tôi cũng biết điều đó, nhưng xin bà hãy im đi cho! Chẳng lẽ một nghệ sĩ lớn như bà lại không biết chúng tôi xây tượng bà không phải vì bà mà vì chúng tôi đang đói, hãy để yên cho chúng tôi làm việc và kiếm sống từ pho tượng này, bà nghệ sĩ kính mến ạ! Hơn thế, đây còn là mệnh lệnh của chính quyền xô viết, họ cũng đang cần tiền.

Nghe vậy, Pavlova liền xuống giọng:

– Thế thì chúng ta thoả thuận thế này nhé: các ông sẽ chỉ xây cái bệ tượng thôi, số tiền còn lại chúng ta chia đôi. Tôi cam kết hàng ngày, tôi sẽ ra đứng trên cái bệ tượng này đúng theo tư thế mà các ông định dựng thay vì một pho tượng đá vô nghĩa. Đổi lại, tôi có tiền để khỏi chết đói và các ông sẽ đi làm việc khác có ích hơn.

——

Không biết sau đó hàng ngày bà Pavlova có ra công viên đứng thay bức tượng để cứu gia đình mình khỏi chết đói trong khủng hoảng kinh tế hay không nhưng gần 80 năm sau sự kiện ấy, một nghệ sĩ tài hoa khác là minh tinh màn bạc Marilyn Monroe cũng được dựng pho tượng cao 8 mét đặt ở thành phố Palme Springs rồi lại chuyển đến Hamilton, New Jersey để thiên hạ chui vào váy trú mưa và ngắm “thiên nga không có lông vũ”.