Người Nga, con số bí ẩn?
23.03.2022
Suốt nửa tháng nay, mỗi lần nghe tin tức chiến sự giữa Nga và Ukraina tôi có một cảm giác kỳ lạ. Làm như những tin mình nghe và đọc có cái gì đó mất thăng bằng. Cán cân, đĩa cân bị lệch hẳn về một bên. Những gì về Ukraina hầu như xuất hiện khắp nơi. Tôi biết người dân Ukraina đang khổ, đang thất vọng và cũng như bao nhiêu người khác tôi thương cảm, phẫn nộ dùm cho đất nước này, dân tộc này.
Thế nhưng tôi cũng không khỏi có ý nghĩ thắc mắc trong đầu. Dân Ukraine ư? Đã rõ rồi! Còn dân Nga thì sao đây?
Chưa có một thời đại nào thông tin đa dạng nhiều như hôm nay. Chưa có thời đại nào tin tức truyền bá nhanh chóng và dễ tìm kiếm như hôm nay. Vậy mà hình như cũng chưa lúc nào người dân Nga lại có vẻ “bí ẩn“ như lúc này. Họ đang nghĩ gì, cảm giác ra sao khi người mà họ tin tưởng trao quyền đã hiện nguyên hình là một kẻ xâm lược, một kẻ bất lực trong đối thoại đến nỗi phải dùng đến bạo lực, chiến tranh để giải quyết vấn đề?
Họ có tiếc không khi đã bầu cho ông ta? Họ có cảm giác như bị lừa gạt không, có phẫn nộ không?
Chả ai mong đợi một vị lãnh đạo làm cho chính dân tộc mình bị quốc tế cho ra rìa, không được quyền tham gia vào bất cứ lãnh vực nào trên trường quốc tế. Dân Nga bị tẩy chay, bị khinh khí, dù đó là những người có địa vị, những người kiệt xuất, tinh hoa trong mọi lãnh vực. Họ có đáng bị nhục nhã, bị khinh thường như thế không?
Tôi cố gắng tìm xem những bản tin thời sự khi dân Nga đứng xếp hàng mua những thiết bị điện tử, hàng hóa cao cấp; vơ vét những thứ trong siêu thị mà họ biết trước là sẽ không còn xuất hiện trên thị trường trong nước nữa. Họ cũng nhẫn nại xếp hàng dài trước các ngân hàng để vớt vát chút gì có thể. Tôi đón nghe họ, xem họ trả lời phóng viên ra sao. Không phải để tin là họ sẽ nói thật cái gì đó, mà để xem người Nga có vô tình biểu lộ chút cảm xúc nào không? Nói thế thôi chứ cũng không hy vọng gì lúc này. Phóng viên hỏi qua loa, nên người trả lời cũng nói cho qua quýt.
Một trường hợp đặc biệt tôi vừa biết tới là vụ nữ phóng viên Đài Truyền Hình Nhà Nước Nga phản đối chiến tranh trên TV. Cô xuất hiện chỉ trong khoảnh khắc, cầm tấm biển phản đối chiến tranh xuất hiện ngay giữa chương trình thời sự buổi tối trên Kênh 1: Nói Không Với Chiến Tranh. Hãy Ngưng Cuộc Chiến. Đừng Tin Vào Những Lời Tuyên Truyền. Họ Đang Lừa Dối Các Bạn. Đó là MARINA OVSYANNIKOVA. Cha cô là người Ukraina, mẹ là người Nga. Tôi đã thật sự cảm xúc cho trường họp đơn lẻ này. Tôi khâm phục sự dũng cảm này và bỗng rùng mình nghĩ đến những bi kịch gia đình sẽ xảy ra cho cả hai đất nước này. Một nỗi đau quá lớn, một vết thương sẽ khó lành!
Trở lại nói về người lãnh đạo cao nhất điện Cẩm Linh.
Nước cờ của ông là gì đây? Ông ta nghĩ phương Tây không bao giờ dám tấn công, rằng đó chỉ là những con “cọp giấy”?
Đúng vậy, phương Tây không dại gì nhảy vào khi phần đất đó không phải thuộc lãnh thổ của họ. NATO chỉ phản ứng khi làn “ranh đỏ” bị xâm phạm. Nói một cách khác: khi sự toàn vẹn lãnh thổ của các nước thành viên NATO bị đe dọa.
Thế nhưng nếu Putin là quan thầy chiến tranh (Hoả Tinh) thì NATO là quan thầy Thuỷ Tinh, vị thần thương mại một tay cầm chuỳ, một tay cầm gói bạc tượng trưng cho sức mạnh của việc dịch chuyển buôn bán.
Putin nghĩ sao mà trong thế kỷ thứ 21 còn chủ trương quyền lợi xây trên sức mạnh, giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực? Lẽ nào ông ta không biết từ lâu thế giới đã có những luật lệ nhằm ngăn trở không để cho một chính quyền, một cá nhân riêng rẽ nào có quyền tự tung tự tác gây nên những thảm họa đẫm máu cho nhân loại? Hay là tham vọng, quyền lực đã làm mờ mắt? Ngay cả đến như Tần Thuỷ Hoảng, Tào Tháo; dù có giỏi đến đâu đi nữa thì cũng bị người đời coi là gian thần.
Cứ cho là ông ta đánh tan nát Ukraina, buộc ai đó phải quỳ gối, phải làm bù nhìn thì ông ta được gì?
Không có gì cả, ngoài sự lo lắng tất bật suy nghĩ nát óc để an lòng dân. Ông ta nói gì với dân Nga đây? Nào là sớm tăng phúc lợi xã hội hỗ trợ người dân, tăng lương tối thiểu, tăng lương cho khu vực công, giảm nghèo bất bình đẳng; nào là sẽ chuyển việc dùng ngoại tệ của phương Tây bằng đồng nhân dân tệ.
Làm sao người dân Nga còn có thể chấp nhận cái giọng điệu ấy nhỉ? Sau bao năm mở cửa cải cách kinh tế, người Nga lúc này chắc phải e dè nhớ đến cái thời cách đây không lâu trước khi Liên Bang Xô Viết tan rã, khi con “quái vật” có giọng điệu từa tựa như thế còn ngự trị.
Có một nhà báo đã mô tả con “quái vật” ấy rất rõ nếu ai đã từng trải qua thời kỳ này: “Né dans la misère, grandit dans la terreur, vit de mensonges et de cruautés, agonise dans l’ignorances et l’incompetence” (Pierre Benoit, báo Paris Match). Tạm dịch: “Sinh ra từ khốn cùng, lớn lên với khủng bố hãi hùng, sống bằng dối trá hung bạo, lụi tàn trong sự dốt nát và bất lực.”
Những đòn trừng phạt về kinh tế, văn hoá, chính trị, …chắc chắn làm dân Nga choáng váng. Lúc này lòng người dân Nga còn bí ẩn. Không thể nói ra, không dám nói ra; nhưng cái gì bị dồn ép, bị dìm xuống, một lúc nào đó sẽ bật lên. Putin đã biến những kẻ dưới quyền ông thành công cụ vô tri vô giác, không sắc thái không tự chủ, chỉ biết tuân lệnh như những chiếc bánh xe lăn theo tay lái của ông. Những bánh xe lạnh lùng nghiền nát tất cả những gì nó đi qua để đến cái đích mà “bác tài đang say men” muốn. Cái gì đang chờ Putin ở cuối con đường?
Những đòn trừng phạt của phương Tây cứ từ từ ngấm dần. Người dân Nga sẽ thấm thía. Đến một lúc nào đó những uất ức trong lòng người dân Nga sẽ rõ nét. Chính người dân Nga sẽ đợi ông ta ở cuối con đường, khi “tai nạn thảm khốc” xảy ra. Không có NATO hay Mỹ gì ở đây hết!
Khi hết say bác tài Putin mới biết rằng mình “mua danh ba vạn bán danh ba đồng”. Ngay cả cái đai đen võ thuật Thái Cực Đạo và Nhu Đạo cũng đã bị liên đoàn Thái Cực Đạo thế giới (WTF) và Nhu Đạo quốc tế (IJF) tước mất danh hiệu. Cũng phải thôi, xưa nay người ta học võ để tự bảo vệ chính mình và bảo vệ người yếu thế, chứ không phải để dùng võ hiếp đáp người- điều tối kỵ trong võ thuật.
Không phải mình ông mà cả nền thể thao Nga cũng phải chịu những đòn trừng phạt nặng nề của quốc tế. Ông ta không vì dân vì nước mà vì cái men say tham vọng của chính mình. Cứ mỗi giai đoạn khủng hoảng chính trị thì giới tinh hoa ưu tú của một đất nước sẽ bị ảnh hưởng như đóa hoa chưa kịp nở trọn vẹn thì sương giá hay nắng gắt đã khiến cho khô héo. Đó là thiệt thòi cho cả một dân tộc tính về lâu về dài. Kinh tế có thể gượng lại được nhưng văn hóa nghệ thuật đã qua rồi muốn dựng lại không dễ! Bao nhiêu công sức bị đứt ngang. Tuổi đời đẹp nhất, tài năng đang độ phát triển nhất, thể lực sung sức nhất…, đều bị phí hoài.
Đọc tới đây chắc có người nói rằng: cứ làm như mình là người Nga vậy?
Không, tôi không dám nói tôi biết tiếng Nga, tôi hiểu dân Nga, đã từng sống ở Nga, nhưng tôi tin là tôi đã từng trải nghiệm, đồng cảnh ngộ với họ. Hồi tôi còn bé có lần được người lớn cho đi xem phim bác sĩ Zhivago. Đang xem bỗng nghe xung quanh mình những người lớn rút khăn tay sụt sịt. Lúc đó tôi không hiểu gì, chỉ thấy sao cảnh trong phim đẹp quá, nhạc phim hay quá và nhân vật trong phim có cái gì đó làm mình bị ám ảnh khó quên. Sau đó được đọc cuốn tiểu thuyết cùng tên, cũng chưa ngộ ra sự gì. Cho đến sau mùa hè năm 75 tôi mới từ từ hiểu được tại sao những người trong rạp phim ngày ấy lại khóc. Cũng như ngày hôm nay, trong lúc người Nga bị tẩy chay trong mọi lãnh vực, tôi lại ngậm ngùi thương cảm cho họ. Tôi xin dùng một đoạn trong bản nhạc phim Bác Sĩ Zhivago được Phạm Duy chuyển lời Việt để nhớ lại những gì người Nga đã trải qua, tâm hồn Nga, những đóng góp của họ cho văn chương nghệ thuật thế giới. Tôi mong người Nga cũng như người Ukraina sẽ vượt qua những khó khăn, khổ đau, mất mát và sớm tìm được yên vui hạnh phúc trong những ngày sắp tới.
Người tình thương nhớ,
Hãy lắng nghe lời mặn mà,
Dù mùa xuân đã,
chôn vùi bởi làn tuyết kia.
Ngọn đồi trắng xoá,
sẽ có hoa mọc đầu mùa.
Mộng đẹp như cũ
Ân tình còn về với ta.
19 tháng 3 năm 2022
ĐỒNG HƯƠNG KONTUM 