PIANO

Akutagawa Ryunosuke

Ryūnosuke Akutagawa was born in the Kyōbashi district of Tokyo, the third child and only son of father Toshizō Niihara and mother Fuku Akutagawa. His mother experienced a mental illness shortly after his birth, so he was adopted and raised by his maternal uncle, Dōshō Akutagawa, from whom he received the Akutagawa family name. He was interested in classical Chinese literature from an early age, as well as in the works of Mori Ōgai and Natsume Sōseki.

He entered the First High School in 1910, developing relationships with classmates such as Kan Kikuchi, Kume Masao, Yūzō Yamamoto, and Tsuchiya Bunmei [ja], all of whom would later become authors. He began writing after entering Tokyo Imperial University in 1913, where he studied English literature.

While still a student he proposed marriage to a childhood friend, Yayoi Yoshida, but his adoptive family did not approve the union. In 1916 he became engaged to Fumi Tsukamoto, whom he married in 1918. They had three children: Hiroshi Akutagawa [ja] (1920–1981) was an actor, Takashi Akutagawa (1922–1945) was killed as a student draftee in Burma, and Yasushi Akutagawa (1925–1989) was a composer.

After graduation, he taught briefly at the Naval Engineering School in Yokosuka, Kanagawa as an English language instructor, before deciding to devote his full efforts to writing.

Wikipedia

Quỳnh Chi dịch

Art2all.net

Một ngày mùa thu trời mưa, tôi đi ngang qua phố Yamate ở Yokohama để đến nhà một người. Cảnh hoang tàn ở đây hầu như vẫn không khác gì với ngay sau lúc bị động đất. Nếu có khác đôi chút thì chỉ là những bụi cỏ lê trong đống gạch ngói đổ nát chồng chất. Đến cả chiếc đàn piano trong ngôi nhà đổ đã bật nắp oằn cong xuống vì bị bức tường đè mất một nửa, cỏ lê cũng um tùm phủ trên phím đàn. Không những thế, những lá cỏ lê chớm ửng hồng cũng phủ lên cả những quyển sách nhạc lớn nhỏ đủ cỡ in chữ viết ngang, bìa màu hồng, màu xanh, màu vàng nhạt.

Tôi với người mà mình đến thăm trao đổi về một chuyện rắc rối. Một chuyện không dễ gì giàn xếp xong được. Rốt cuộc mãi đến lúc trời tối rồi tôi mới rời căn nhà của người ấy. Mà ấy là phải hẹn chỉ trong nay mai sẽ lại gặp nhau nói chuyện một lần nữa.

May sao cơn mưa đã tạnh. Lại thêm có ánh trăng thỉnh thoảng lọt xuống khoảng trời nổi gió. Tôi cố rảo bước thật nhanh cho khỏi lỡ chuyến xe lửa (Tuyến đường tàu điện không cho hút thuốc lá thì khỏi nói rồi, là điều cấm kị đối với tôi).

Bỗng nhiên nghe thấy tiếng piano, không biết là có ai đánh đàn. Ồ không, phải nói là chạm vào đàn thì đúng hơn là đánh đàn. Bất giác tôi dừng chân, đưa mắt nhìn quanh quang cảnh hoang tàn. Vừa đúng lúc chiếc đàn piano để lộ ra dưới ánh trăng phím đàn dài mà hẹp, chiếc đàn piano giữa bãi cỏ lê ấy…Thế nhưng bóng người thì chẳng thấy đâu.

Đó là âm thanh của chỉ một tiếng đàn, nhưng đúng là tiếng đàn piano. Tôi thấy hơi rợn người, cố rảo bước nhanh hơn. Đúng lúc ấy, đúng là chiếc đàn piano sau lưng tôi lại phát ra một tiếng nữa. Tất nhiên là tôi không quay lại mà cắm đầu cắm cổ vừa tiếp tục rảo bước, mà vừa cảm thấy có ngọn gió ẩm thấp đuổi theo sau lưng.

……..

Quả là siêu hiện thực khi tôi cho là có yếu tố siêu nhiên trong tiếng đàn piano ấy. Là vì cho dù không thấy có bóng người, quanh bức tường đổ ấy hẳn là có con mèo nào ẩn nấp. Nếu không phải là mèo, ngoài ra cũng có thể kể ra nào cầy hay ếch nhái. Thế nhưng dù sao đi nữa, chiếc đàn piano không cần đến tay người mà kêu lên như thế kể cũng lạ.

Năm hôm sau, tôi lại đi ngang qua Yamate cũng với cùng một việc. Chiếc đàn piano vẫn nằm yên giữa đám cỏ lê. Những cuốn sách nhạc màu hồng, màu xanh, màu vàng nhạt vẫn rải đó đây như trước. Chỉ có điều là hôm nay, dĩ nhiên là những thứ ấy và cả đến gạch ngói hay mái nhà bị đổ cũng sáng lấp lánh trong ánh nắng thu.

Tôi vừa cố tránh không dẫm lên những cuốn sách nhạc vừa tiến đến gần chiếc đàn piano. Chiếc đàn piano hôm nay đến gần mới thấy là phím đàn bằng ngà không còn sáng bóng, lớp sơn mài của nắp đàn cũng đã bong ra. Nhất là chân đàn thì quấn chằng chịt một loại dây leo giống như dây nho dại. Đứng trước chiếc đàn này tôi cảm thấy gần như là thất vọng.

– Như thế này mà phát ra tiếng đàn được ư?

Tôi lẩm bẩm một mình. Đúng lúc ấy chiếc đàn piano liền phát ra một âm thanh thật mơ hồ. Tiếng đàn tưởng chừng như chỉ để khiển trách sự ngờ vực của tôi. Thế nhưng tôi chẳng cảm thấy bất ngờ, không những thế mà còn có cảm tưởng là mình đã mỉm miệng cười. Giờ đây chiếc đàn piano dàn trải những phím đàn trắng phau dưới ánh mặt trời. Thế rồi có một quả hạt dẻ không biết rơi xuống tự bao giờ đang lăn trên đó.

Tôi trở ra ngoài đường rồi, lại quay nhìn cảnh hoang tàn một lần nữa. Mãi đến lúc ấy tôi mới để ý thấy cây hạt dẻ bị mái nhà đẩy sang một bên đang rủ bóng trên chiếc đàn piano nằm nghiêng. Cả hai đều khéo thật. Lúc này tôi mới chăm chú nhìn chiếc đàn piano bị vênh oằn mình trong đám cỏ lê. Chiếc đàn vẫn giữ được tiếng đàn, mà không ai biết, từ sau trận động đất hồi năm ngoái tới giờ.
 

Quỳnh Chi dịch

(5/12/2021)