(23/12/2020)
Phạm Bá Thịnh
Huế còn nhiều khu nhà cổ, vườn xưa được lưu giữ cho đến bây giờ, ngoài đền đài cung điện triều Nguyễn. Đây có thể là cá phủ đệ hoàng phái hoặc các danh gia vọng tộc một thời nay được con cháu lưu giữ. Những không gian này làm cho Huế có nét trầm mặc, u buồn, lặng lẽ nhất là vào mùa mưa, tiết lạnh. Đi trong phố Huế, thỉnh thoảng ta bắt gặp những không gian nhà cổ như thế chen lẫn bên những căn nhà hiện đại, những khu phố hiện đại. Sự hiện đại của kiến trúc mới càng làm cho nhà cổ thêm cổ , thêm xưa, thêm trầm mặc hơn. Có thể khách xa đến thấy như vậy là u hoài, là chậm phát triển và làm cho Huế nghèo nhưng người Huế lại thấy đó là kho báu của tiền nhân để lại, đó là di sản tuyệt vời không gì có thể đánh đổi, là hồn cốt của Huế hôm qua và mãi về sau… Tiếc là Huế đã để mất đi quá nhiều di sản quý báu như thế qua các biến động lịch sử và thiên tai. Huế đang có chính sách để bảo tồn và đang cần đến sự chung tay, ý thức bảo vệ của người dân – chủ sở hữu của những ngôi nhà và khu vườn cổ ấy. Còn bây giờ nó cứ mãi gợi về một thời vàng son, quý phái, thanh lịch, tao nhã mà người Huế đã tạo dựng được qua mấy trăm năm mở cõi. Mong sao cái hồn cốt Huế này trầm mặc mà không lịm sâu, tĩnh mà vẫn lan tỏa để tiếp tục nuôi dưỡng những tâm hồn Huế nay khỏi lệch lạc, biến chất, nông nỗi.
